blog

Sjoemelen in box 3 en gelazer met boetes

Ton en Karin zijn al jaren met elkaar getrouwd, dus fiscale partners. Ton vult elk jaar braaf de aangifte inkomstenbelasting in voor hen beiden. Daarbij maakt hij gebruik van de mogelijkheid om hun vermogen naar eigen inzicht te verdelen. Dat kan op fifty fifty basis maar elke andere verdeling is ook toegestaan mits het totaal uiteraard op 100% uitkomt.

Wijziging van aangiftestrategie
Bij het verzorgen van de aangifte inkomstenbelasting over 2013 en 2014 wijzigen de echtelieden hun strategie. Ze gaan elk ‘apart’ hun aangifte indienen. Of beter gezegd: Ton doet het nog steeds ook voor zijn vrouw maar ze doen niet meer ‘gezamenlijk aangifte’.

Of zoals de rechtbank Noord-Holland het omschrijft:
De echtgenoten hebben steeds apart van elkaar, maar op dezelfde dag en in onderling overleg, aangifte gedaan. In die afzonderlijke aangiften heeft ieder telkens een opsomming van gezamenlijke bezittingen en schulden aangegeven. Eiser (Ton) heeft voor beide jaren ingevuld dat zijn aandeel in het gezamenlijke voordeel uit sparen en beleggen – het box 3 inkomen – nihil is en heeft dat voordeel volledig toegedeeld aan zijn partner.
Zijn partner (Karin) heeft in haar aangiften voor 2013 en 2014 juist ingevuld dat haar aandeel in dat voordeel nihil is en heeft op haar beurt het voordeel ten volle toegedeeld aan haar man.

De inspecteur volgde in eerste instantie deze aangiften met het gevolg dat het box 3 inkomen bij geen van beide partners werd belast.

De fout wordt ontdekt
Toen de inspecteur de ‘fout’ ontdekte legde hij navorderingsaanslagen op met een vergrijpboete van 50%. Deze boete is van toepassing als het aan opzet te wijten is dat er een te lage aanslag is opgelegd. Het box 3 inkomen verdeelde hij op fifty fifty basis over de twee echtgenoten.

In de bezwaarfase nam de inspecteur het standpunt in dat er sprake was van grove schuld en verminderde hij de boete tot 25% van de nagevorderde belasting.

Ton behandelde deze zaak helemaal zelf. Hij nam geen adviseur in de arm. Hij was een slecht verliezer en legde de zaak, ondanks het feit dat de vergrijpboete was gehalveerd, voor aan de rechtbank.
Het geschil ging alleen over de hoogte van de vergrijpboete. Met de nagevorderde belasting en de berekende belastingrente ging Ton akkoord.

Vergrijpboete
Het gezamenlijke vermogen bedroeg in 2013 € 520.000 en in 2014 € 580.000. De vergrijpboete bedroeg in 2013 bij ieder € 754 en in 2014 € 842. Voor Ton en Karin samen dus € 1.508 en 1.684.

In zijn bezwaarschrift had Ton aangevoerd dat hij redelijkerwijs kon en mocht aannemen dat hij juist handelde en aan zijn verplichting om tijdig, volledig en juist de aangifte te doen had voldaan. Hij was van mening dat hij niet verwijtbaar had gehandeld. Er was volgens hem sprake van een pleitbaar standpunt zodat de vergrijpboete moest vervallen.

De inspecteur ziet dat anders en stelt:

‘U geeft aan dat u kon en mocht aannemen dat de aangifte juist is geweest, gezien het feit dat het aangifteprogramma geen onjuistheden en/of onvolledigheden toelaat.

Grove schuld
Indien u er voor kiest om apart van uw fiscale partner het aangifteprogramma in te vullen, kan het aangifteprogramma geen fouten herkennen. [……..] U hebt bij zowel u als uw fiscale partner 0% aangegeven terwijl u een rendementsgrondslag van (gemiddeld) € 550.000 hebt.
Door zo’n verdeling te maken en niet gezamenlijk aangifte te doen, had u moeten of kunnen begrijpen dat uw gedrag tot gevolg kon hebben dat er te weinig belasting zou worden betaald.’

De inspecteur voerde ook aan dat Ton in de voorgaande jaren wél gezamenlijk aangifte deed en aan ieder de helft van het vermogen toerekende. Ton had zich moeten realiseren dat het aangifteprogramma de verdelingsfout niet kan herkennen omdat niet gezamenlijk met de partner aangifte is gedaan.

De rechtbank kwam ook tot de conclusie dat er sprake was van grove schuld en wees het beroep af.

Laten we Ton het voordeel van de twijfel gunnen en er van uit gaan dat dit een ‘experiment’ was. ‘Kijken wat er gebeurt als ik het eens zo doe ….’.

Dan heeft hij zich niet gerealiseerd dat hij de aangiften zodanig invulde dat er een gerede kans was dat er uiteindelijk te weinig belasting werd geheven.
En dan is er tenminste sprake van grove schuld zodat de inspecteur een vergrijpboete van 25% over de nagevorderde belasting kan heffen.

Pleitbaar standpunt
En inderdaad: als er echt sprake is van een pleitbaar standpunt wordt er geen boete geheven. Daar bestaan grote misverstanden over. Veel mensen denken dat een ‘pleitbaar standpunt’ een vrijbrief is om van alles te proberen. Zoiets van ‘niet geschoten is altijd mis en als ze het ontdekken is er nog niets aan de hand.‘

Ik heb eens een belastingrechter horen zeggen: ‘Een pleitbaar standpunt is in principe een onjuiste stelling en wordt dus terzijde geschoven. Maar als je zo’n standpunt in neemt krijg je geen boete.’

Maar je kunt niet op ieder creatief idee om belasting te ontgaan een etiketje plakken met de tekst ‘pleitbaar standpunt’.

Het begrip ‘pleitbaar standpunt’ kon in de situatie van Ton en Karin helemaal niet van toepassing zijn.

Verspilling van tijd en geld
Ton riep maar wat om van de boete af te komen. Als hij eerst bij een belastingadviseur te rade was gegaan had dat hem, de belastingdienst en de rechtbank veel tijd en geld gescheeld.
 

---