blog

Shopverslaving met grote fiscale gevolgen

Een man met een goede baan bij een Amerikaans concern verkoopt in 2005 zijn opties in dit bedrijf voor 2 miljoen euro.
 
Omdat zijn vrouw een bipolaire stoornis heeft (manisch depressief is), wil hij dit geld buiten haar bereik en zicht houden. Ze is namelijk ook shopverslaafd.
 
Een veilige parkeerhaven
Hij bedenkt de volgende oplossing. Hij laat zijn werkgever de opbrengst van de opties op een bankrekening van zijn moeder, die 81 jaar is en in Nederland woont, storten. Om de terugbetaling zeker te stellen sluit hij met haar voor dit bedrag een overeenkomst van geldlening. Daardoor blijft het geld van hem. Zijn vrouw is hiervan op de hoogte en gaat akkoord met deze maatregelen.
 
Maar kennelijk heeft zijn moeder het verhaal niet goed begrepen want zij heeft deze lening van haar in de VS woonachtige zoon nooit als schuld in box 3 opgevoerd.
 
Schenkadvies van de bank
Sterker nog: in verband met het hoge saldo aan banktegoeden en effecten wint zij advies in bij  de ABN-AMRO Bank en die adviseert haar in het jaar 2007 om tweemaal 1 miljoen euro aan haar zoon en haar drie kleinkinderen te schenken. De bank was dus niet goed op de hoogte van haar financiële situatie. De toename van haar effectenportefeuille en banktegoeden met 2 miljoen euro in het jaar 2005 was kennelijk niet opgevallen. De bankmedewerkers hadden moeten onderzoeken waar dit geld vandaan kwam. Dan was duidelijk geworden dat deze vrouw helemaal niet zo rijk was als het leek en waren schenkingen helemaal niet aan de orde.
 
Uiteindelijk ‘schonk’ zij in 2007 zo’n € 870.000 aan haar zoon en droeg namens haar zoon € 175.000 aan schenkbelasting af.
De zoon wist hier niets van. Hij bemoeide zich helemaal niet met de financiële zaken van zijn moeder en ging er van uit dat zij dit heel goed zelf kon regelen. Het gebrek aan communicatie was overigens ook een gevolg van de ziekte van zijn vrouw, die in 2007 overleed.
 
Moeder overlijdt in 2013 en de zoon aanvaardt haar nalatenschap beneficiair.
 
De boekhouding van moeder
Als hij de administratie van zijn moeder onder ogen krijgt ontdekt hij dat ze de schuld aan hem nooit in box 3 heeft opgevoerd.
 
Hij ziet ook dat het ontvangen bedrag van € 870.000, dat hij als aflossing van zijn lening heeft aangemerkt, door zijn moeder als een schenking is gezien.
De nalatenschap van moeder is, rekening houdend met de schuld aan haar zoon, € 2.700.000 negatief. Er wordt dus geen aanslag erfbelasting opgelegd.
 
De ten onrechte afgedragen schenkbelasting ad € 175.000 wordt ambtshalve terugbetaald. De zoon had de betaling van € 870.000 als aflossing op zijn vordering aangemerkt.
 
Teveel box 3 heffing betaald
Over de jaren 2005 tot en met 2011 is het box 3 inkomen, vanwege het niet opvoeren van de lening van de zoon, steeds te hoog op gegeven. Rekening houdend met de vijfjaarstermijn voor ambtshalve verminderingen van aanslagen, vraagt de zoon de box 3 heffing over de jaren 2008 tot en met 2011 terug. Het gaat om een bedrag van vier maal 1,2% van 2 miljoen euro is € 96.000. Als je er de belastingrente bij optelt gaat het om meer dan een ton!
 
De inspecteur vindt het allemaal maar een vreemd en vaag verhaal. Hij gelooft er niets van dat er een leenschuld was aan de zoon. In zijn verweer beroept hij zich op onbelangrijke zaken als bedragen die hier en daar niet aansluiten, een in het Engels opgestelde leenovereenkomst en het ontbreken van een datum van ondertekening.
 
De belastingdienst haalt bakzeil
De rechtbank Gelderland vindt het verhaal van de belanghebbende wél geloofwaardig en stelt hem in het gelijk. De inspecteur is helaas  een slecht verliezer want hij gaat in hoger beroep bij het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden. En die bevestigt de uitspraak van de rechtbank. De inspecteur haalt dus uiteindelijk bakzeil.
 
Dit verhaal was uit het leven gegrepen en kon op allerlei manieren goed onderbouwd worden. De weigerachtige houding van de inspecteur ging dan ook veel te ver.
 
Aan de andere kant hebben de zoon en zijn moeder heel slordig gehandeld.
 
Weet waar je mee bezig bent
Als je zo’n - in principe onschuldige - constructie optuigt, moet je wel zorgen dat de gevolgen daarvan bij alle betrokkenen goed worden verwerkt en de gemaakte afspraken correct worden nageleefd. Op zich was het stallen van dit bedrag bij een vertrouwd persoon en de terugbetaling afdekken met een overeenkomst van geldlening, een goede oplossing voor de problemen die deze man met zijn vrouw had. Maar omdat hij verder niet meer naar het verhaal omkeek gingen er later allerlei zaken faliekant verkeerd. En dat was niet nodig geweest.
 
In de praktijk hoor je bij de borrel nog wel eens allerlei slimme oplossingen de revue passeren. Vaak is het middel erger dan de kwaal. In deze casus waren de - overigens niet fiscale -  belangen groot genoeg en was de gevonden oplossing even slim als doeltreffend. Toch ging er veel mis. Laat dit verhaal een waarschuwing zijn om niet te lichtvaardig allerlei trucs te verzinnen en daardoor juist problemen op te roepen.
 
 

---