blog

Het laatste hemd heeft geen zakken!

Of: het is beter met de warme hand te schenken dan met de koude hand. Je moet je niet uitkleden voordat je naar bed gaat.
Zo zijn er veel gezegdes rond de overgang van vermogen naar aanleiding van een (toekomstig) overlijden.

Veel mensen vinden het lastig om zich bezig te houden met de financiële en fiscale gevolgen van hun dood. Vooral als ze zich nog kiplekker voelen.
Maar we zijn het er over eens dat het beter is om dit klusje niet oneindig voor ons uit te schuiven.

Stel niet uit!

Daar zijn verschillende redenen voor:

Als u zich tijdig verdiept in uw financiële toekomst heeft u meer mogelijkheden om die zo prettig mogelijk te maken dan wanneer u alles maar op zijn beloop laat en pas in actie komt als er zich een calamiteit voordoet.

Vooral het maken van een testament dat goed aansluit bij uw persoonlijke omstandigheden, omvang van uw vermogen etc. vraagt veel tijd. Ingeval van bijzondere situaties zoals een samengesteld gezin, onenigheid in de familie of juist kinderloos is het soms een heel gepuzzel om uw nalatenschap goed te regelen.

Het voert te ver om alle mogelijke scenario’s te behandelen, Daarom bespreek ik een praktijkvoorbeeld waar u veel inspiratie uit kunt halen.

Jo en Dorus

Jo is een alleenstaande dame van 80 jaar. Haar man Dorus is twee jaar geleden overleden. Zijn laatste jaren bracht hij in een verzorgingshuis door omdat hij als gevolg van een hersenbloeding permanente verzorging nodig had.

Dorus kon ook niet meer spreken en was daardoor wilsonbekwaam. Jo was door de kantonrechter als bewindvoerder aangesteld. Jo en Dorus waren in gemeenschap van goederen gehuwd en hadden geen testament opgesteld. Ze hadden geen kinderen.

Achteraf gezien hadden ze dus én een testament voor de afwikkeling van hun nalatenschap én een levenstestament moeten opstellen. Het levenstestament is een volmacht waarbij beide partners elkaar machtigen om, ingeval van wilsonbekwaamheid, de andere partner namens hem of haar te laten handelen. Dan komt bewindvoering niet aan de orde.

Bij geen testament is het wettelijk erfrecht van toepassing

Omdat Jo en Dorus geen testament hebben gemaakt, is het wettelijk erfrecht van toepassing en is Jo de enige erfgenaam van haar man. Hierdoor werd zij de eigenaar van hun totale vermogen.

Als Jo nu nog geen testament opmaakt, is het wettelijke erfrecht bij haar overlijden opnieuw van toepassing en gaat haar vermogen geheel naar haar familieleden. Haar ouders zijn al overleden zodat haar broers en zusters of hun kinderen bij plaatsvervulling als hun ouders al zijn overleden, een deel van het vermogen van tante Jo erven.

De familie van Dorus vist dus achter het net.

Maar dat wil Jo niet. Ze wilde in eerste instantie beide families een gelijk deel van het vermogen van Dorus en haarzelf toedelen.

Dit kost veel erfbelasting

Maar toen we dit gingen uitwerken bleek dat er bij een vermogen van circa 1,5 miljoen, waarvan 10% vrijgesteld van erfbelasting aan goede doelen gelegateerd zou worden, een bedrag van € 450.000 aan erfbelasting naar de schatkist zou gaan.

Want voor deze familieleden geldt (normaliter) maar een lage vrijstelling van ruim € 2.000 en het tarief voor de erfbelasting bedraagt tot circa € 120.000 30% en daarboven 40%. De erfenis zou over dertien personen verdeeld worden waarvan de gemiddelde leeftijd zo’n 65 à 70 jaar is.

Loterij

Gezien deze situatie rees de vraag of er geen betere bestemming aan de nalatenschap van Jo gegeven kan worden. Is het zinvol om voor personen waar je toevallig een verre familieband mee hebt, maar dat ook alles is, een soort loterij te organiseren waarbij een substantieel bedrag als verkapte kansspelbelasting (de erfbelasting) naar de Staat gaat?

Als alternatief voor dit dilemma hebben we onderzocht of het schenken en nalaten aan goede doelen soelaas kan bieden.

De uitkomst is verrassend!

Als Jo nog gedurende haar leven vijf jaar lang een periodieke gift van in totaal € 50.000 per jaar aan een aantal goede doelen schenkt, bespaart ze al € 70.000 aan inkomstenbelasting. Die giften kosten haar dus netto € 180.000

Giften aan ANBI’s die voor een periode van vijf jaar worden toegezegd zijn immers volledig aftrekbaar voor de inkomstenbelasting. Bovendien geldt voor culturele instellingen de multiplier van 125%. Bij een gift van € 1.000 mag men dus € 1.250 aftrekken. Het is wel zo dat het tarief van de inkomstenbelasting in de hoogste schijf kunstmatig wordt verlaagd met in 2021 6,5% waardoor het belastingvoordeel in de derde schijf geen 49,5% bedraagt maar 43%. Het is de bedoeling dat het tarief voor dit soort aftrekposten vanaf 1 januari 2023 gelijk is aan het tarief van de tweede schijf. Dat bedraagt nu 37.05%.

Door deze schenkingen hevelt ze in vijf jaar al € 250.000, minus de belastingteruggaaf ad € 70.000, aan vermogen over. Daarmee wordt haar nalatenschap al flink verlaagd.

Daarnaast wil Jo in een periode van circa vijf jaar aan enkele vrienden en familieleden nog tijdens haar leven schenkingen doen, waaronder het kwijtschelden van een vordering, om zo de jaarlijkse vrijstelling optimaal te benutten.
Bij haar overlijden wil ze aan zo’n tien goede vrienden en andere personen waar ze een goede band mee heeft, een legaat toekennen van gemiddeld € 20.000 vrij van erfbelasting. Dat is bruto € 275.000.

Uiteindelijk resteert er van haar vermogen circa € 900.000.

Grote besparing aan schenk- en erfbelasting!

Dit bedrag wil ze geheel naar goede doelen laten gaan. De besparing aan schenk- en erfbelasting bedraagt bij deze financiële planning zo’n € 400.000!

De voordelen van deze maatregelen zijn significant! Op de eerste plaats een enorme belastingbesparing.

Verder het genoegen om al tijdens leven douceurtjes uit te delen waarmee je bepaalde dierbaren kunt helpen of er een plezier mee doet.

En goede doelen zijn maar wat blij met periodieke giften en als schenker krijg je een goede band met zo’n ANBI.

Geven met de warme hand

U heeft veel meer plezier van het geven met de warme hand dan alles op zijn beloop te laten en de afhandeling van de financiële kant van uw aardse bestaan geheel aan een executeur testamentair over te laten.

Als u op tijd begint met het verdelen van uw vermogen onder personen en instanties die u dierbaar zijn, heeft u tijdens uw laatste levensjaren nog heel veel (extra) plezier van uw geld.

Waarbij het natuurlijk niet de bedoeling is om zelf op een houtje te bijten.

Het is wel belangrijk om bij het uitkiezen van goede doelen serieus en gedegen te werk te gaan.

Doe onderzoek naar de financiën en organisatie zodat je geld niet verspild wordt. En ga in gesprek met de persoon die zich bezig houdt met structurele giften, legaten en erfenissen.

De meeste goede doelen willen ook wel als executeur testamentair optreden.

Het laatste hemd heeft geen zakken!

Voor alleenstaanden zonder nakomelingen kan het aanwijzen van goede doelen als erfgenaam of legataris een goede oplossing zijn om te voorkomen dat uw geld niet op de meest optimale plaats terechtkomt. Maar ga ook al tijdens uw leven met deze instellingen in zee. Dat stellen ze zeer op prijs en het geeft weer een nieuwe invulling in uw leven.
 

---