blog

Een beleggingsverlies afwentelen op de Belastingdienst gaat niet zomaar

Hans leent € 100.000 uit tegen een torenhoge rente van 100% per jaar. Maar later blijkt dat hij is opgelicht. De fiscus kan hier niets mee.

Decembermaand, cadeaumaand!

Sinterklaas is nog maar net teruggekeerd naar Spanje als Hans via via een aantrekkelijke deal zeg maar: weer een cadeautje, krijgt aangeboden. Is dit van de Kerstman?

Een handelaar in onroerend goed heeft in verband met het realiseren van een lucratief project acuut en voor een korte periode € 100.000 nodig. Hans heeft zo’n 2,5 ton op zijn bankrekening staan en kan deze man dus wel helpen. Hij sluit op 1 januari 2017 een overeenkomst van geldlening waarbij hij per direct € 100.000 uitleent.

De lening zal op 7 februari terugbetaald worden. De rentevergoeding over deze 36 dagen bedraagt € 10.000. Dat komt neer op 100% op jaarbasis. Als de lening onder deze condities een vol jaar had gelopen, zou Hans op 31 december 2017 € 200.000 hebben terugontvangen.

Hans maakt het bedrag op 2 januari over maar van enige terugbetaling op 7 februari is geen sprake!

De aangifte inkomstenbelasting

Uit de uitspraak van de Rechtbank Noord-Nederland blijkt dat Hans in zijn aangifte inkomstenbelasting 2017 in box 3 een bedrag van € 100.000 had opgevoerd onder ‘Rechten op onroerende zaken’. Kennelijk was er ten tijde van het indienen van zijn aangifte inkomstenbelasting over 2017, dus begin 2018, nog geen duidelijkheid over de afwikkeling van deze post.

Bezwaar tegen de aanslag

Op 10 januari 2019 legt de inspecteur de aanslag inkomstenbelasting 2017 op. Maar omdat het, na het verstrijken van twee jaar, nu wel zeker is dat Hans naar zijn geld kan fluiten, maakt hij bezwaar tegen de aanslag.

Hans is van mening dat dit bedrag van € 100.000 - dat op 1 januari nog op zijn bankrekening stond - niet meegeteld hoeft te worden bij de berekening van de vermogensrendementsheffing over 2017. Voor de belasting over box 3 bezittingen geldt als peildatum 1 januari. En op 1 januari stond de € 100.000 nog op zijn bankrekening.

Hoewel het sneu is dat Hans het slachtoffer is van een oplichter, verandert dat niets aan het feit dat hij zijn geld op 1 januari nog heeft.

Individuele en buitensporige last

Maar Hans stelt dat de vermogensrendementsheffing van € 1.200 leidt tot een individuele en buitensporige last welke in strijd is met artikel 1 van het Eerste Protocol (EP) bij het Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM).

Want op 2 januari 2017 heeft hij het geld overgemaakt naar de projectontwikkelaar en kort daarna blijkt dat er sprake is van frauduleuze opzet en dat het bedrag niet zal worden terugbetaald;

Hans is dus heel boos want het is onverteerbaar en onredelijk dat, als hij wordt opgelicht voor € 100.000, hij daarnaast ook € 1.200 aan belasting moet betalen terwijl er geen rendement is.

Onteigening aandelen SNS Reaal

Hans zoekt steun bij het SNS Reaal-arrest van de Hoge Raad van 6 april 2018.

Maar de rechtbank vindt dat deze vergelijking niet opgaat.

In het SNS-arrest had iemand op 1 januari 2013 één soort aandelen die € 275.000 waard waren. Deze aandelen verkocht hij in de loop van januari. Op 31 januari kocht hij voor € 290.000 aan aandelen in SNS Reaal.

Maar op 1 februari 2013, dus één dag later, worden diezelfde aandelen bij een besluit van de minister van Financiën onteigend. En de schadevergoeding bedraagt nihil!

Deze man geeft in zijn aangifte inkomstenbelasting 2013 een pensioen aan van € 13.000 en een belastbaar inkomen uit sparen en beleggen (box 3) van nihil. Maar de inspecteur corrigeert dit met een box 3 inkomen van € 10.000.
Die houdt dus (terecht) wel rekening met de effectenportefeuille van € 275.000.

Een rechter volgt de wet

Een rechtbank of gerechtshof kan niet voorbij gaan aan de wet. Integendeel: een rechter beoordeelt juist of de belastingheffing in overeenstemming met de wet plaatsvindt.

Maar in het geval van de SNS-aandelen ziet het gerechtshof wel een gaatje om te stellen dat de belastingwetgeving in dit geval in strijd met artikel 1 EP EVRM is.

Door de onteigening is de belastingplichtige aanzienlijk verarmd. Hij is zijn hele vermogen kwijt en moet leven van een pensioentje van € 13.000.

De huurtoeslag gaat verloren

Als gevolg van het forfaitair berekende inkomen uit box 3 komt hij ook niet meer in aanmerking voor huurtoeslag.

Door de onteigening van de SNS-aandelen heeft de man geen enkel rendement meer maar er wordt nog wel een fictief bedrag bij zijn inkomen geteld. Door de belastingheffing over het (fictieve) box 3 inkomen daalt het werkelijke inkomen van dit slachtoffer onder de armoedegrens.

Maar bij Hans ligt het heel anders. Hans heeft een salaris van bijna € 50.000 en banktegoeden (exclusief de lening) van €150.000 en nog een effectenportefeuille van € 18.000. Zijn vrouw geniet een salaris van € 38.000.

Een box 3 heffing van € 1.200 over de verloren gegane lening is dan echt geen buitensporige last!

Zijn situatie is dus niet te vergelijken met de man uit het SNS-arrest.

Een kansloze zaak

Deze procedure was dus een kansloze zaak. De bezwaar- en beroepsprocedure heeft een veelvoud gekost van het ‘belang’ van Hans.

Een adviseur met voldoende kennis van zaken zal hier niet aan beginnen.

En als je dan toch iets wilt proberen kijk dan of er aanknopingspunten zijn om zo’n leenovereenkomst als resultaat uit overige werkzaamheden aangemerkt kan worden. Bij een rentevergoeding van 100% op jaarbasis kun je niet meer spreken van normaal vermogensbeheer.

Een aftrekpost in box 1 levert veel meer op!

Als zo’n transactie als (negatieve) inkomsten uit arbeid aangemerkt kan worden, is het verlies geheel aftrekbaar in box 1. Dan bedraagt de belastingteruggaaf al gauw zo’n € 30.000 en dat is aanzienlijk meer dan die schamele € 1.200 box 3 heffing.

In dit geval was er (kennelijk) geen notaris bij betrokken.

Meldingsplicht ongebruikelijke transacties

De kans is groot dat als een notaris zo’n transactie tegenkomt, hij een melding doet bij Financial Intelligence Unit – Nederland, het FIU. Een en ander in het kader van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft).

Adviseurs zijn verplicht om ongebruikelijke transacties te melden bij het FIU. Hierdoor kan fraude en witwassen van inkomensstromen beter opgespoord worden.
 
 

---